Çoğumuz için meyve ve sebze yemek sağlıklı beslenmenin en önemli parçasıdır. Ama kalıtsal fruktoz intoleransı olan kişiler için durum tam tersidir.
Bu kişiler birkaç lokma karpuz, domates ya da içinde şeker bulunan herhangi bir yiyecek yediklerinde vücutları bunu kaldıramaz.
Bu rahatsızlık doğuştan gelir. Vücutta fruktozu parçalamak için gerekli olan bir enzim eksiktir. Bu enzim olmayınca fruktoz vücutta birikir ve karaciğeri, böbrekleri ve bağırsakları zorlar. Bu da ciddi sorunlara neden olabilir. Tedavi edilmezse hayati tehlike bile doğurabilir.
Sadece meyvelerde değil: Bal, bazı sebzeler, kek, kurabiye, sos gibi paketli gıdalar, meyveli içecekler ve çikolatalı süt gibi bazı hazır ürünlerde de bulunur.
Ayrıca sofra şekeri ve sakızlarda kullanılan sorbitol da fruktoza dönüşür.
Hastalık ancak anne ve babanın ikisi de geni taşıyorsa çocukta ortaya çıkar. Nadir görülen bir durumdur. Genellikle bebekler ek gıdaya geçtiğinde fark edilir.
Bebeklerde:
Yetişkinlerde:
Kesin tanı genetik testle konur. Ancak çoğu kişi doğru tanıya ulaşmadan önce yıllarca neyi yiyip neyi yiyemediğini deneme-yanılmayla öğrenmeye çalışır.
Huzurevinde yangın faciası: Ölü ve yaralılar var
Bu kişiler birkaç lokma karpuz, domates ya da içinde şeker bulunan herhangi bir yiyecek yediklerinde vücutları bunu kaldıramaz.
Neden oluyor?
Bu rahatsızlık doğuştan gelir. Vücutta fruktozu parçalamak için gerekli olan bir enzim eksiktir. Bu enzim olmayınca fruktoz vücutta birikir ve karaciğeri, böbrekleri ve bağırsakları zorlar. Bu da ciddi sorunlara neden olabilir. Tedavi edilmezse hayati tehlike bile doğurabilir.
Fruktoz nerede bulunur?
Sadece meyvelerde değil: Bal, bazı sebzeler, kek, kurabiye, sos gibi paketli gıdalar, meyveli içecekler ve çikolatalı süt gibi bazı hazır ürünlerde de bulunur.
Ayrıca sofra şekeri ve sakızlarda kullanılan sorbitol da fruktoza dönüşür.
Kimlerde görülür?
Hastalık ancak anne ve babanın ikisi de geni taşıyorsa çocukta ortaya çıkar. Nadir görülen bir durumdur. Genellikle bebekler ek gıdaya geçtiğinde fark edilir.
Belirtileri neler?
Bebeklerde:
- Kusma
- Huzursuzluk veya aşırı uyku hali
- Tatlı yiyecekleri reddetme
- Kilo alamama
Yetişkinlerde:
- Sürekli karın ağrısı
- Halsizlik
- Açlıkta titreme veya kan şekeri düşmesi
- Karaciğer ilgili sorunlar
Nasıl teşhis edilir?
Kesin tanı genetik testle konur. Ancak çoğu kişi doğru tanıya ulaşmadan önce yıllarca neyi yiyip neyi yiyemediğini deneme-yanılmayla öğrenmeye çalışır.
Huzurevinde yangın faciası: Ölü ve yaralılar var